Ekonomik Algı ve Seçim Sonuçları
Mart ayındaki yerel seçimler, beklenenden farklı sonuçlar ortaya koydu. Seçim sonrasında yapılan değerlendirmelerde, genel katılımın düşük olması nedeniyle sandığa gitmeyen AK Parti’li seçmenin CHP’nin zaferinde etkili olduğu konuşuluyor. Ancak sandık bazlı analizler, farklı bir tablo ortaya koyuyor.
Seçim öncesi kötü giden ekonomik durumun, AK Parti’ye karşı memnuniyetsizliği artırarak muhalefet bloğuna yönlendireceği varsayımı yapılmıştı. Ancak bu gerçekleşmedi. Bunun siyasi ve ekonomik nedenleri bulunmaktadır. Siyasi olarak, muhalefetin birliğinin AK Parti seçmeninde güven yaratmaması, ekonomik olarak ise hükümetin seçim öncesi gerçekleştirdiği mali genişleme ile ekonomi algısını düzeltmesi başarı göstermişti. Ancak bu algının Mart 2024 seçimleri öncesinde toparlanamadığı görülmektedir.
2028 Hedefi ve İttifaklar
Mayıs seçimlerinden sonra, Millet İttifakı’nın dağıldığı ancak Cumhur İttifakı’nın bir arada kaldığı bir manzara ortaya çıktı. Ancak seçim sonuçlarına bakıldığında, muhalefet tarafındaki ittifakın değişmediği görülmektedir.
Örneğin, Yeniden Refah Partisi’nin 900’den fazla ilçede aday göstermesi, AK Parti ve MHP’ın aynı anda 300’den fazla ilçede aday göstermesi, CHP’nin DEM Parti aday göstermediği 378 ilçede aday göstermesi gibi durumlar, 2028 seçimlerine hazırlık içinde olduklarını göstermektedir.
CHP’nin Aday Belirleme Süreci
CHP’nin aday belirleme sürecinde yapılan hatalara rağmen sistematik bir şekilde yürütüldüğü ve sonuç alındığı görülmektedir. Kurmay zekanın sıkça tekrarlanan anketlerle birleştirilmesi sonucunda CHP’nin aday belirleme sürecinin başarılı olduğu gözlemlenmiştir.
Oy Dağılımı
2023 ve 2024 seçim sonuçlarının sandık bazlı karşılaştırılmasında, AK Parti’ye oy veren seçmenin yaklaşık %30’unun Mart 2024 seçimlerinde farklı bir tercih yaparak oy kullanmadığı görülmektedir. Bu %30’luk kitle, başka partilere oy vermiş ve bu seçimde oy kullanmamıştır. Bu da göstermektedir ki, CHP’nin zaferinde sadece AK Parti’li seçmenin sandığa gitmemesi etkili olmamıştır.
Aynı zamanda, MHP ve YSP için oy kullanan seçmenlerin de sandığa gitmediği gözlemlenirken, İYİ Parti’deki oy erimesinin temel sebebinin AK Parti ve CHP arasında dağılan oylarla sandığa gitmeyen seçmenler olduğu belirtilmektedir.