Ortadoğu yine tırmanan gerilimle sarsılıyor. İsrail’in 13 Haziran’da “Rising Lion Operasyonu” kapsamında İran’ın nükleer ve balistik altyapısına yönelik başlattığı hava saldırıları, bu sabah itibarıyla İran’ın Tel Aviv ve Hayfa’ya yönelttiği füzelerle karşılık buluyor. Dört günlük çatışma, her iki tarafta sivil ve askeri hedeflerin vurulmasıyla korkutucu boyutlara erişti.
🔥 Sahada Durum Ne?
- İsrail kontrolü eline aldı: İsrail Ordusu, İran’ın batısından Tahran semalarına kadar hava sahası hâkimiyetini ilan etti; 120’den fazla fırlatma rampası ve Quds Gücü komuta merkezleri vuruldu.
- İran misilleme yapıyor: İran, 224 can kaybı yaşandığını bildirirken, İsrail’de en az 24 kişinin öldüğü açıklandı.
- Saldırılar sivillere kayıyor: Hem Tahran’da bir devlet televizyonu ve hastane vuruldu, hem Tel Aviv ve Haifa’da sivil yerleşimler hedef alındı .
⚠️ Diplomatik ve Jeopolitik Etkiler
- Trump uyarıyor: ABD eski Başkanı Trump, şu an müdahil olmadıklarını açıklasa da, olasılığın kapısını kapatmıyor.
- Netanyahu’nun hedefi rejim değişikliği: İsrail Başbakanı, İran rejimi üzerinde “rejim değişikliğine yol açabilir” dedi; aynı zamanda İran halkını diktatörlüğe karşı durmaya çağırdı .
- Diplomasi rüzgârı: Uluslararası baskılar artarken, İran’ın ABD ve İsrail’le masaya oturmak istediği speküle ediliyor; petrol piyasalarında bir yumuşama görüldü .
🗺️ Ortadoğu’da Tehlikeli Bir Kutuplaşma
Bu çatışma, bölgeyi yeni bir bölgesel silahlı çatışmanın eşiğine getiriyor. İran’ın Yemen’den fırlattığı füzeler, Pakistan’ın müdahil olma vaatleri ve taktik nükleer saldırı tehditleri, tüm tarafları köşeye sıkıştırıyor. Bu durumda tek yol, uluslararası çapta güçlü bir diplomatik girişim, ABD’nin aktör rolü ve Türkiye, Rusya gibi bölgesel güçlerin denge kurması.
💭 Halk Sokakta Ne Diyor?
Orta Doğu’da olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir endişe hakim. Cumhurbaşkanı Erdoğan, hem İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, hem de Putin ile iletişimde; “Saldırgan tavırlar son bulsun” mesajı veriyor. Hali hazırda Türkiye, bölgede diplomasi ekseni kurma çabasında.
Sonuç ve Değerlendirme
Bu çatışma, tek taraflı bir askeri hamle olmaktan çıkıp bölgesel bir harbin kıyısına taşınmış durumda. İsrail’in hedefi İran’ın nükleer kapasitesini yok etmek, İran’ın cevabıysa misilleme ve caydırıcılık. Ancak her iki tarafın sivil hedeflere yönelmesi, yakın dönemde uluslararası insani kriz riskini artırıyor. Özellikle Tahran’da başlayan kitlesel iç göç ve sığınma çabaları, çatışmanın boyutlarını sivil düzeye taşımış durumda .
Köşe önerim: Bu noktada diplomatik çözüm seçilmezse, çatışma süresi uzayacak ve zamanla İran, Türkiye, Suudi Arabistan, Lübnan gibi ülkeler dahil olabilir. Bir sonraki kritik eşik, İsrail’in Fordow gibi yeraltı nükleer tesislerine yönelik özel komando ya da ABD destekli operasyonlara yönelmesi. Bu, savaşın salt askeri değil aynı zamanda teknolojik ve medya savaşına dönüşeceğinin de göstergesi. Uluslararası toplumun acilen arabulucu rolü üstlenmesi, şimdilik hem insanlığın hem de enerji piyasalarının korunması adına elzem görünüyor.
